Ο πρώτος κέκτηται ιδιάζοντα όλως χαρακτήρα ένεκα της ιδιοτυπίας του Ιουδαϊσμού. Δεν αποσκοπεί ούτε στην απολύτρωση από της βουλήσεως ούτε από του εγώ και δεν είναι πανθεϊστικός, αλλ’ εξαίρει τουναντίον αφ’ ενός την προσωπικότητα του θεού, την δικαιοσύνη και την αγάπη αυτού, αφ’ ετέρου τον άνθρωπο και την κατ’ ελευθέρα εκλογή απόφασης αυτού. Ο Ιουδαϊκός μυστικισμός υπό χαρακτήρα εκστατικό και οραματιστικό, παραπλήσιο προς τον των απόκρυφων βιβλίων του Β΄ και Α΄ π. Χ. αιώνος, άπαντα στο Ταλμούδ, διά οποίου ξεκινά η πρώτη αυτού περίοδος, διαρκούσα καθ’ όλο τον μεσαίωνα. Ενταύθα ανήκουν το «Βιβλίον των ουρανίων στοών» και το «Βιβλίον περί της δημιουργίας», το οποίο τελεί υπό την επίδραση του Πρόκλου και είχε ισχυρή ροπή δια της περί σφαιρών διδασκαλίας, που περιέχει. Η δευτέρα περίοδος είναι οι χρόνοι της Καββάλας, τουτέστι της παραδόσεως, κατά τους οποίους συναρμολογούνται και διαμορφώνονται οι κατά την προηγούμενη περίοδο εμφανισθείς μυστικές ιδέες. Η εξέλιξη του Ιουδαϊκού μυστικισμού κατά την περίοδο αυτή συνδέεται προς την προσωπικότητα του Ισαάκ του Τυφλού. Αυτός συνδυάζει την ιδέα του πληρώματος, δηλαδή της νοητής πρώτης αρχής μετά της περί μετεμψυχώσεως διδασκαλίας. Μεγάλως συμβάλλουν στην διάδοση του μυστικισμού τούτου ο Μωϋσής Μπέν Μαχμάν και ο Αβραάμ Αβουλαφίας, ενώ εξ άλλου χαρίζει στην όλη κίνηση το κανονικό αυτής βιβλίο «Σοχάρ» ο Μωϋσής Μπέν Σεμπτόβ. Παρά τον μυστικισμό τούτο, τον οποίο δυνάμεθα να καλέσουμε μεσημβρινό, αναπτύσσεται και έτερος τύπος, ο βόρειος ή ο γερμανικός δια Σαμουήλ του Ευσεβούς, του υιού αυτού Ιούδα του Ευσεβούς και του Ελεαζάρου Μπέν Ιούδα. Ιδιαίτερο αυτού γνώρισμα είναι η έξαρση των ψυχικών άξιων εν αντιθέσει προς την νόηση και την θεωρία και η προς την προσευχή και τον στην θεία αγάπη βυθισμό τροπή. Της τρίτης τέλος περιόδου, κέντρο και εστία έγινε η Παλαιστίνη, εκ της οποίας εκπηγάζει ανακαίνιση του Ιουδαϊκού μυστικισμού, συνδεόμενη προς το όνομα του Μωϋσέα Κορδοβέρο και προ πάντων το του Ισαάκ Λούρια, του αγίου του κύκλου τούτου, των μυστικιστών. Ο Λούρια έδωκε στον μυστικισμό των Ιουδαίων τον «νόμον», τουτέστι σύνολο εθίμων, ασκήσεων και προσευχών, ως προπαρασκευή του χρόνου της απολυτρώσεως. Δεν αποστέργει λοιπόν τα τελετουργικά και θεουργικά μέσα, ως δεν αποστέργει αυτά ουδ’ ο εκ της Καββάλας αναπτυχθείς Σασσιδισμός, του οποίου ο αρχηγός Βάαλ Σεμπτόβ και προ πάντων ο μαθητής του Μπέαρ χρησιμοποιούν τεχνητά μέσα, όπως ο χορός και το άσμα, προς επίτευξη τηςεκστάσεως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου