Στην πόλη Κάρρα σφραγίστηκε ο ναός και απαγορεύθηκε το άνοιγμά του, μέχρι την επιστροφή του ίδιου [ Ιουλιανού του Παραβάτη] από την εκστρατεία στην Περσία. Όταν ανοίχθηκε, αφού ο Ιουλιανός ποτέ δεν επέστρεψε, βρέθηκε μια νεκρή γυναίκα κρεμασμένη από τα μαλλιά, με τα χέρια ανοιγμένα και τα σπλάχνα της βγαλμένα. [Περίπτωση σπλαχνοσκοπίας, για να μαντέψει το τέλος του πολέμου. ] (Πηγή: Θεοδ. Κύρου, Εκκλ. Ιστορ., 3,21 PG 82, 1120)]
   
Αριστερά: Σπλαχνοσκοπία επί βωμού που με ιστορική ακρίβεια αναφέρθηκε στην ταινία του Όλιβερ Στόουν, καθώς τις επιχειρήσεις του Μ. Αλέξανδρου στην Ασία βοηθούσαν σίγουρα οι μάντεις Αρίστανδρος και Πράνιχος. Μια δεισιδαιμονία του παγανισμού που φανατικοί εθνικιστές και παγανιστές σήμερα ανάγουν ακόμη και σε «επιστήμη πρόβλεψης» δηλαδή σε «παγανιστική κτηνιατρική». Περίγελες οι απόψεις τους. (Πηγή Φώτο: Alexander, Oliver Stone - Christopher Kyle , Intermedia films, DVD, 2004) Δεξιά: «Μαντική: η πανάρχαια επιστήμη των προβλέψεων» (Πηγή: Περιοδικό «Δαυλός», Τεύχος 62, Εξώφυλλο, Κάτω Επικεφαλίδα)
 Ο Μαρίνης δέχεται ότι: « επί του θεμελιώδους τούτου έργου [ Χαλδαϊκών Λογίων] της οψίμου περιόδου της ελληνικής διανοήσεως, που δύνανται να θεωρηθή ως το κύκνιον άσμα του ελληνικού εθνισμού» (Πηγή: Χαλδαϊκά Λόγια ή Χρησμοί, Κείμενον Αρχαία Σχόλια, Πρόλογος και Σχόλια του Παναγιώτη Μαρίνη, Εκδόσεις Ιδεοθέατρον, Αθήνα 1998, σελ. 39)Αυτό το έργο αναφέρει 4. «Μή τά πελώρια μέτρα γαίης ὑπό σήν φρένα βάλλου· Οὐ γάρ ἀληθείης φυτόν ἐνί χθονί. Μηδέ μέτρει μέτρα ἡλίου κανόνας συναθροίσας. Ἀϊδίῳ βουλῇ φέρεται Πατρός, οὐχ ἕνεκά σου. Μήνης ῥοῖζον ἔασον· άεί τρέχει ἔργῳ ἀνάγκης. Ἀστέριον προπόρευμα σέθεν χάριν οὐκ ἐλοχεύθη. Αἴθριος ὀρνίθων ταρσός πλατύς, οὔ ποτ' ἀληθής, Καί θυσιῶν καί σπλάγχων τε τομαί· τάδ’ ἀθύρματα πάντα, Ἐμπορικῆς ἀπάτης στηρίγματα. Φεῦγε σύ ταῦτα, Μέλλων εὐσεβείης ἱερόν παράδεισον ἀμοίγειν, Ἔνθ’ ἀρετή, σοφία τε καί εὐνομίη συνάγονται». [Ερμ: «Ἀπάγει τόν μαθητευόμενον ὁ Χαλδαῖος πάσης ἑλληνικῆς σοφίας καί μόνῳ προσκολλᾶν οἰεται τῷ Θεῷ. Μή τά μεγάλα μέτρα τῆς γῆς πολυπραγμόνει τῇ σῇ φρενί, ὥσπερ οἱ γεωγράφοι· σπέρμα γάρ ἀληθείας οὐκ ἔστιν ἐν γῆ... Μή ἀχολοῦ περί ἀστρονομίαν· οὐ γάρ ἕνεκεν τῆς σῆς ζωῆς τόν δρόμον (ἥλιος) ποιεῖται, ἀλλ’ ἀϊδίως;κινεῖται κατά τό τοῦ Θεοῦ βούλημα...Τό τῆς σελήνης εὔτροχον κίνημα μή πολυπραγμόνει· τρέχει γάρ αὕτη οὐ διά σέ, ἀλλ’ ὑπό κρείττονος ἀνάγκης ἀγομένη... Οἱ προηγούμενοι τῶν ἀπλανῶν ἀστέρων ἤ τῶν πετωμένων ὀρνίθων ἐν τῷ ἀέρι τέχνη, ἥν δή καί οἰωνιστικήν ὀνομάζουσιν, οὐκ ἔστιν ἀληθής, περιεργαζομένη πτήσεις αὐτῶν καί κλαγγάς καί καθέδρας... Καί ἡ θυτική καλουμένη ἐπιστήμη, ἤγουν ἡ διά θυσιῶν τῶν μελλόντων ζητοῦσα τήν πρόγνωσιν καί ἡ διά τομῆς τῶν σπλάγχνων τῶν σφαζομένων ἱερείων, παίγνια εἰσίν .αντικρυς καί ἀφορμαί κέρδους ἀπατηλαί... «Μή τοίνυν (φησί) πολυπραγμόνει σύ μαθητευόμενος ὑπ’ ἐμοῦ «μέλωλων εὐσεβείης παράδεισον ἀνοίγειν». Παράδεισος δέ κατά Χαλδαίους, οὐχ ὅν ἡ τοῦ Μωυσέως Βίβλος φησίν, ἀλλ’ ὁ λειμών τῶν ὑψηλοτάτων θεωριῶν, ἔνθα τά ποικίλα τῶν ἀρετῶν δένδρα καί τό ξύλον τό γνωστικόν καλοῦ καί πονηροῦ, τ.ἔ. ἡ διαιρετική φρόνησις, καί τό γνωστικόν καλοῦ καί πονηροῦ, τ.ἔ. ἡ διαιρετική φρόνησις, καί τό ξύλον τῆς ζωῆς, τ.ἔ. τό φυτόν τῆς θείας ἐλλάμψεως τῆς καρποφορούσης τῇ ψυχῇ ζωήν ἱερωτέαν καί κρείσσονα. Ἐν τούτῳ γοῦν τῶ παραδείσῳ καί ἀρετή καί σοφία εὐνομία φέρονται. Ἔστι δέ ἀρετή, μία μέν ἡ γενική, πολαί δέ αἱ κατ’ εἴδη διαιρόύμεναι. Σοφία δέ ἐστιν ἡ τούτων ἁπάντων πειρεκτική ἥν ώς μόνος ἄρρητος ὅ θεῖος προβάλλεται νοῦς.»] (Μτφρ: Μή προσπαθείς να κατανοήσεις τα πελώρια μεγέθη της γής· διότι το φυτόν της αληθείας δεν ευρίσκεται εις τον χθόνιον κόσμον. Μήτε να υπολογίσεις το μέγεθος τού ηλίου συγκεντρώνων κανόνας και πίνακας· περιφέρεται υπό της αϊδίου θελήσεως τού Πατρός, όχι χάριν σού.Εγκατάλειψε την συρρίζουσαν κίνησιν της σελήνης· τρέπει πάντοτε διά το έργον της Ανάγκης. Η προϊούσα περιφορά των αστέρων δεν εγγενήθη προς χάριν σου. Αι αναπεπταμέναι πλατείαι πτέρυγες των οιωνών εις τον αέρα ουδέποτε είναι αληθείς, ούτε αι τομαί των σπλάγχνων των θυμάτων κατά τας θυσίας· όλα αυτά είναι παίγνια, στηρίγματα εμπορικής απάτης. Σύ να τ’ αποφεύγεις εφ’ όσον πρόκειται ν’ ανοίξεις τον ιερόν παράδεισον της ευσεβείας, όπου η αρετή, η σοφία και η ευνομία συνέρχονται επί ταυτώ] (απ. 169) [Μτφρ Ερμ: Ο Χαλδαίος αποτρέπει τον μαθητή του από κάθε ελληνική σοφία και τον προσκαλεί, όπως πιστεύει, εις μόνον τον Θεόν. Διότι λέγει: «Μην προσπαθείς να μετρήσεις τα πελώρια μεγέθη της γης· διότι το φυτόν της αληθείας δεν ευρίσκεται επί του εδάφους». Δηλαδή, μη πολυπραγμονείς δια του εγκεφάλου σου περί τα απέραντα όρια της γης, όπως κάνουν οι γεωγράφοι όταν καταμετρούν την γην· διότι δεν υπάρχει σπέρμα αληθείας μέσα στην γη. «Ούτε να μετρά τας διαστάσεις του ήλιου, συναθροίζων κανόνας και πίνακας· διότι ούτος περιφέρεται υπό της αϊδίου βουλήσεως του Πατρός και όχιν χάρην σου. Όπερ σημαίνει, μη ασχολείσαι με την Αστρονομία, ούτε να μετράς την κίνησην των αστέρων με την βοήθεια των αστρονομικών πινάκων· διότι δεν διατρέχει την τροχιάν του χάριν της ιδικής σου ζωής, αλλά κινείται εκτός χρόνου κατά το θέλημα του Θεού. «Εγκατέλειψε την συρρίζουσαν κίνηση της σελήνης· διότι τρέχει πάντα δια το έργον της ανάγκης». τ.ε. μη σε απασχολεί η ταχεία περιφορά της σελήνης· διότι τρέχει όχι δια σε, αλλά προωθείται από κάποιαν σοβαρότερη ανάγκη. Η πορεία των άστρων δεν εγεννήθη χάριν σου, δηλαδή, τόσον οι απλανείς όσον και οι πλανήτες που περιφέρονται εις το στερέωμα, δεν εδημιουργήθησαν για σένα. Αι αναπεπταμέναι πτέρυγες των οιωνών εις τον αέρα, ουδέποτε είναι αληθείς, δηλαδή η οιωνοσκοπία δεν προλέγει το μέλλον, η οποία στηρίζεται εις την παρατήρηση του τρόπου πτήσεως, των κραυγών και του τρόπου προσγειώσεως αυτών· ούτε οι τομές των σπλάγχνων των θυσιαζομένων ζώων· όλα αυτά είναι παίγνια· διότι η τέχνη των θυσιών (θυτική) που προσπαθεί δια των μέσων αυτών να συναγάγη συμπεράσματα δια το μέλλον, όλα αυτά είναι αθύρματα και τρόποι εμπορικής εκμεταλλεύσεως και αφορμές κέρδους δι’ απάτης. Μη πολυασχολείσαι, λοιπόν, με αυτά τα πράγματα συ που μαθητεύεις εις την σχολή μου, συ που μέλλεις να ανοίξεις τας πύλας της ευσεβείας του παραδείσου. Ιερός δε παράδεισος, κατά τους Χαλδαίους, δεν είναι εκείνος που παρουσιάζει η Βίβλος του Μωϋσέως, αλλά ο λειμών των θαυμασίων θεάσεων, όπου φύονται τα ποικίλα των αρετών δένδρα και το δένδρο της γνώσεως του καλού και του κακού, δηλαδή η διακριτική ικανότης η χωρίζουσα το καλύτερο από το χειρότερο, όπως και το δένδρο της ζωής, ήτοι το φυτό της θειοτέρας εκλάμψεως που παρέχει εις την ψυχήν ζωής ιεροτέραν και υψηλοτέρα. Εις αυτόν, λοιπόν, τον παράδεισο ρέουν δίκην ποταμών και οι τέσσερεις αρχές των γενικοτάτων αρετών· μέσα σε αυτόν τον παράδεισο ευδοκιμούν η αρετή, η σοφία και η ευνομία. Η αρετή είναι συγχρόνως μία κατά το γένος, αλλά και πολλαπλή δια της διαρέσως της εις είδη. Η σοφία, περιλαμβάνει πάντα (τα είδη) την οποία ο θείος Νους προβάλλει ως αόριστο μονάδα*. Μεταξύ των χαλδαϊκών τούτων παραινέσεων οι πλείστες συμφωνούν με τις ημετέρες εξηγήσεις (τα χριστιανικά) άλλες όμως απορρίπτονται. Ούτως ενώ δια την σαφώς υποστηριζομένη άποψη της πίστεώς μας η ορατή δημιουργία έγινε για τον άνθρωπο, ο Χαλδαίος δεν παραδέχεται την άποψη αυτήν· δι αυτόν τα ουράνια όντα κινούνται αιωνίως, λόγω ανάγκης και όχι για χάρη δική μας»] Πηγή: Μιχαήλ του Ψελλού, Ερμηνεία σε 42 Χαλδαϊκά Λόγια, (Migne Patr.Graeca, T. 122) Μετάφραση Π. Γράβιγγερ, Χαλδαϊκά Λόγια ή Χρησμοί, Κείμενον Αρχαία Σχόλια, Πρόλογος και Σχόλια του Παναγιώτη Μαρίνη, Εκδόσεις Ιδεοθέατρον, Αθήνα 1998, σσ. 269 - 270, 297 - 300
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου